U Živinicama je jutros poginula 19-godišnja pješakinja nakon što ju je udario automobilom vozač koji je bio pod dejstvom alkohola. On je odmah uhapšen. Tuzlanski kanton ove godine bilježi više od 1.660 saobraćajnih nezgoda, s više od 1.100 povrijeđenih i 15 smrtno stradalih osoba od januara do danas. Ko je odgovoran – zakonodavac, autoškole, porodica ili policija? Stručnjaci odgovaraju: svi – jer je život, kažu, postao prejeftin.
Instruktor vožnje Bajazid Hasić svakodnevno svjedoči prekršajima na cestama – od prekoračenja brzine, vožnje motocikala bez kacige, do bahate i nesavjesne vožnje.
“Možemo obučiti kandidata da bude najbolji. Onog momenta kada izađe iz autoškole, gotovo je. I obično se tako dešava. Roditelji kupuju vozila koja imaju preko 100 konjskih snaga, naše ceste nisu za takva vozila. I šta se dešava? Organizuju se trke”, pojašnjava Hasić.
A jedna od trka je nedavno odnijela život 22-godišnjaka iz Banovića koji se zadesio na pogrešnom mjestu u pogrešno vrijeme. Uzroci nezgoda su neprilagođena brzina, nedržanje odstojanja, nepropisno skretanje, nepropisna vožnja unazad, uticaj alkohola, itd. Iz Uprave policije MUP-a TK najvljuju pojačane preventivno represivne aktivnosti.
“Poseban akcenat Uprava policije će dati prema višestrukim povratnicima. Licima sklonim težim oblicima saobraćajnih prekršaja i ponavljanju u činjenju saobraćajnih prekršaja i na mjeri od privremenog oduzimanja vozila od navedenih lica i pojačana kontrola navedenih lica”, ističe Mirza Zukić, Jedinica za saobraćaj UP MUP TK za N1.
Međutim, stručnjaci upozoravaju da postavljanje radara i kažnjavanje zbog brzine nije dovoljno. Mnogi drugi prekršaji prolaze nekažnjeno.
“Vozači često zaborave ili ne znaju ili nisu naučili svoje obaveze i svoja prava do te mjere da čak ne znaju ni da se parkiraju, a kamoli da bezbjedno upravljaju motornim vozilom u saobraćaju”, pojašnjava Zlatko Kovačević, profesor saobraćajnih predmeta i sudski vještak.
Poseban problem predstavljaju motociklisti koji na punoj liniji pretječu kolone vozila, ali i sve brojniji vozači električnih romobila.
“Zakon nije definisao ni kojom površinom će da upravljaju takva lica sa takvim sredstvima, ni koji su to tehnički uslovi koje trebaju ispunjavati ta sredstva i onda imamo probleme i sa pješacima i sa vozilima i na trotoarima i na kolovozima”, dodaje Kovačević.
“Glavni faktor je zakonodavac koji je, recimo, propisao da za A kategoriju može polagati osoba koja ima 18 godina. Polaže na motociklu od 150 ili 250 kubika,. Nakon 15 dana kupi sebi motocikl od 1000 kubika. Zamislite kakav je on na cesti”, kaže Hasić.
Tuzlanski kanton ima star vozni park od 157.000 registrovanih automobila i teško to podnosi očajna mreža zastarjelih saobraćajnica.
“Vi znate da je Tuzlanski kanton zapostavljen decenijama da ni danas nema ni metar kvalitetnog puta, a dobar put je jedan od preduslova za smanjenje broja saobraćajnih nezgoda”, pojašnjava Kovačević.
Nenad Lukanović, Ministarstvo trgovine, turizma i saobraćaja TK, ističe da se na autocesatama događa najmanji broj saobraćajnih nezgoda.
“Iz tog razloga apelujem da donosioci odluka konačno krenu u realizaciju infrastruktrunih projekata”, ističe.
Kampanje poput “Koliko vrijedi tvoj život?” i saobraćajni kvizovi za srednjoškolce pokušavaju podići svijest o sigurnosti.
“Koje su to prednosti, odnosno, opasnosti što se tiče saobraćajnih nezgoda, kakve posljedice mogu izazvati nepažnja i neodgovorno ponašanje učesnika u saobraćaju”, zaključuje Lukanović.
Bajazid Hasić, instruktor vožnje, je mišljenja da “svi snosimo dio odgovornosti jer je to sve jedan proces od osnovne škole jer svi smatraju da je kod nas život postao prejeftin”.
Smanjiti upotrebu mobitela tokom vožnje koja je uzrok svake četvrte nezgode i vezati pojas koji može smanjiti procenat smrtnosti do 75 % u slučaju nezgode, preporuke su vozačima.
Iako su brojni uzročnici saobraćajnih nezgoda, zabrinjavajuća je činjenica da je sve više vozača koji voze pod dejstvom alkohola ili neke psihoaktivne supstance. Nadležni poručuju i pješacima i vozačima da poštuju saobraćajne znakove i uslove na putu kako bi sačuvali i svoje i tuđe živote.
